Wat heeft de Kaderrichtlijn Water het drinkwater gebracht?

In Nederland vertaalt de rijksoverheid de KRW in landelijke beleidsuitgangspunten, kaders en instrumenten. De minister van Infrastructuur en Waterstaat is eindverantwoordelijk voor de uitvoering van de KRW. Zij is dit mede namens de andere rijkspartijen en in nauw overleg met provincies, waterschappen en gemeenten. Binnen de vier internationale stroomgebieddistricten in Nederland – Rijn, Maas, Schelde en Eems – werken provincies, gemeenten, waterschappen en Rijkswaterstaat samen aan de stroomgebiedbeheerplannen. Stroomgebiedbeheerplannen geven een overzicht van de toestand, problemen, doelen en maatregelen voor het verbeteren van de waterkwaliteit. 

Kwaliteit moet verbeteren
De implementatie van de KRW is zeer belangrijk voor de bescherming en beschikbaarheid van drinkwaterbronnen. De Kaderrichtlijn Water stelt dat met het onttrokken water drinkwater moet kunnen worden gemaakt. Bovendien mag de kwaliteit van het onttrokken water niet achteruitgaan en moet deze op termijn verbeteren, om zo het benodigde niveau van zuivering te kunnen verlagen (KRW, artikel 7.3 lid 3). Dat betekent dat de kwaliteit van de bronnen voor drinkwater moet verbeteren en de zuiveringsinspanning moet verminderen. Het punt van beoordeling van de drinkwaterdoelstellingen is het onttrekkingspunt, dus waar het 'ruwe' water uit de grond of uit het oppervlaktewater wordt gehaald. Om dit doel te bereiken, moeten maatregelen worden uitgevoerd. Als één van de mogelijke maatregelen wordt het instellen van beschermingszones genoemd. In deze beschermingszones kan dan gebiedsgericht beleid worden gevoerd. Dit is niet verplicht op grond van de KRW. Wél verplicht is het bereiken van de doelstellingen. 

De stroomgebiedsbenadering van de KRW verplicht de vergunningverleners om in de afweging rekening te houden met benedenstroomse activiteiten, ook wanneer die buiten het eigen beheergebied vallen.

Verplichte KRW-maatregelen in relatie tot drinkwater
De KRW kent een aantal verplichtingen ten aanzien van 'voor de drinkwateronttrekking gebruikt water'.  

• Zo moeten waterlichamen waar drinkwaterwinning plaatsvindt, worden opgenomen in het Register Beschermde Gebieden (KRW, artikel 7 lid 1). Opname van een waterlichaam in het Register is een administratieve verplichting.
• Een belangrijk KRW-doel is verder dat met het onttrokken water drinkwater gemaakt moet kunnen worden (conform richtlijn 98/83/EG). Dit betreft een resultaatsverplichting. Om dit doel te bereiken, moeten maatregelen worden uitgevoerd zoals de eerdergenoemde beschermingszones.
• De stroomgebiedsbenadering van de KRW verplicht de vergunningverlener om in de afweging rekening te houden met benedenstroomse activiteiten, ook wanneer dit buiten het eigen beheergebied valt. De nadere uitwerking van dit niet-afwentelingsprincipe zal nog moeten plaatsvinden. Een centrale vraag daarbij is hoe de stroomgebiedsbenadering zich verhoudt tot de resultaatsverplichting van individuele lidstaten.

Lees het hele achtergrondartikel in Waterspiegel 5 van 2019